۱۳۸۹ دی ۱۱, شنبه

قيصر امين پور 1



قيصر امين پور  كه بود؟


آسمان ايران زمين شاهد حضور و غروب شاعران زيادي بوده است. شاعراني كه ظهور و حضور متفاوتي داشته اند. بعضي در اشعارشان دنبال عشق و عاشقي را گرفته و بيشتر وقت خود را صرف معشوق خود نموده اند واينها راه بي تفاوتي را گزيده و نسبت به مسائلي كه در اطرافشان گذشته راه بي خيالي را طي كرده اند.مسائلي مانند مبارزه با رژيم شاه و شهادت مردم ،  جنگ تحميلي و حماسه آفريني مردم بزرگ ايران هيچ تاثيري در زندگي آنان نداشته است. آنها هم نشيني با گروه چند نفرشان را بر  همه چيز  ترجيح مي دهند.آنان بعضاً غرق در شهوات و ديگر انحرافات هم مي شوند
اما گروه ديگر از شاعران هم هستند كه آنان همراه و هم درد مردم هستند . با مردم هستند در سختي ها و رنج ها شريك آنان هستند. هنگامي كه دشمنان انقلاب جنگ را بر مردم تحميل مي كنند و به كشتار و خراب كردن منازل مسكوني مردم مي پردازند ، نمي توانند دم از عشق و عاشقي بزنند.آنها با مردم همراه هستند و همراه مي شوند:
سلام اي جنگجويان دلاور                      
                                                        نهنگاني به خاك و خون شناور
سلام اي صخره هاي صف كشيده
                                                     به پيش تانك هاي كوه پيكر

صف جنگ و جهاد صدر اسلام
   صف عمار ياسر يا كه بوذر

به قر آن وصف او بنيان مرصوص
                                     صف مولي علي ، سردار صفدر

اين شاعران هنگامي كه  شهادت ها را مي بينند و مشاهده مي كنند كه در هر كوچه اي حجله اي براي شهدا برپا شده ، اينگونه مي سرايد:

همه كوچه به كوچه ، حجله حجله
                                            وطن از خون پاكان گشته دجله
پرت در خون كشيدند اي چكاوك
                                              تو را اي نازنين منزل مبارك
و اما قيصر از اين نوع شاعران بود. شاعري درد كشيده از شهر و استاني محروم كه طعم فقر و بدبختي را با گوشت و پوست خود لمس كرده بود و دردها را خوب مي شناخت. او بي عدالت رژيم گذشته را درك كرده بود و به همين دليل شاعر انقلاب بود.همگام با انقلاب و مردم بود و به همين دليل مردم او را مي خواستند و در عزا داريش خوب  ازش قدر داني كردند.

                         يادش گرامي باد



ب- زندگي نامه:
--------------------------- 

قيصر امين پور در بيست ارديبهشت سال 1338 در شهرستان
 گتوند كه قبلاً يكي از بخش هاي شهرستان دزفول بود به دنيا آمد. ايشان دوران تحصيل خود را در مقاطع ابتدايي ، راهنمايي و متوسطه  در اين شهرستان طي نمودو در سال 1357 ديپلم خود را در رشته ي علوم تجربي اخذ نمود.
 او در سال 1357 در رشته ي دامپزشكي دانشگاه تهران قبول شد ولي به دليل عدم علاقه آن را  در سال 58 رها كرد.
در سال 1363 در رشته ي زبان و ادبيات فارسي  پذيرفته شد و چون رشته ي مورد علاقه اش بود ،با جان و دل آن را ادامه داد و پس از ليسانس تا دكترا آن را ادامه   داد و در سال 1376 مدرك دكتراي خود را از دانشكده ي ادبيات دانشگاه تهران دريافت نمود
او پس از فراغت از تحصيل به عنوان استاد دانشگاه تهران به تدريس در آنجا پرداخت.
او فعاليت هنري خود را از حوزه ي انديشه و هنر اسلامي در سال 1358 آغاز نمود.
در سال 1367 سر دبير مجله ي سروش نوجوان شد و در سال 1382 نيز به عنوان عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسي انتخاب گرديد.
او در سال 1378  بر اثر تصادف شديد ماشين دچار آسيب شديدي شد كه مدتها در بيمارستان بستري بود. او دست كم دو عمل جراحي قلب و پيوند كليه  را

پشت سر گذاشت و آخرين بار دوشنبه شب
 احساس درد شديدي نمود و در بيمارستان
 بستري گرديد و در روز سه شنبه  هشتم آبان
سال 1386 روح بلند او به سوي آسمان پرواز
كرد و از تمامي سختي ها و رنج ها رهايي يافت.
آري او ديگر تحمل سختي ها و جنگيدن سالها با
بيماري را نداشت و آرزو داشت از اين دنياي دني رهايي يابد و همينطور هم شد. پيكر مطهر او پس از كشمكش بين دفن شدن در تهران يا زادگاهش با اصرار پدرش به خوزستان منتقل و در زادگاهش گتوند به خاك سپرده شد. هر چند كه او  از بين ما رفته است ولي يادش هميشه جاودان خواهد ماند .
                                         يادش گرامي باد.


ج- آثار :
---------- 
هر چند كه دلتنگ تر از تنگ بلورم
                                        با كوه غمت سنگ تر از سنگ صبورم
اندوه من سنگ تر از دامن الونــد
                                        بشكوه تر از كــوه دمــاوند غــرورم
يك عمر پريشاني دلبسته به مويي است
                                        تنها سـر مـويي ز سر مــوي تو دارم

اي عشق به شوق تو گذر مي كنم از خويش
                                                  تو قــاف قرار من و من عين عبورم
بگذار به بالاي بلند تــــــو ببالــــــــــــم
                                                  كز تيره ي نيلوفرم و تشنه ي نورم
دكتر قيصر امين پور در حالي اين جهان مادي را ترك كرد كه حرف هاي نا گفته ي زيادي داشت.شعر هاي زيادي مانده بود كه مي بايد از  گلوي او خارج مي شد. هنوز اشعارش در وصف رزمندگان اسلام تمام نشده بود ولي افسوس و صد افسوس...
حرف هاي هنوز ناتمام
تا نگاه مي كني
وقت رفتن است باز همان حكايت هميشگي
پيش از آنكه با خبر شوي
لحظه ي عزيمت ،  تو  ناگزير مي شود
000 آي
اي دريغ و حسرت هميشگي
ناگهان
چقدر زود دير مي شود...
او اولين مجموعه ي شعرش را با عنوان « تنفس صبح » كه غزل بود و حدود بيست قطعه شعر آزاد بود را سرود كه انتشارات حوزه ي هنري در سال 1363 آن را منتشر كرد.
دومين مجموعه را با نام  « در كوچه ي آفتاب » سرود كه باز هم حوزه ي هنري آن را منتشر نمود.



در سال 1365 منظومه ي « ظهر روز دهم » را سرود كه توسط
انتشارات برگ وابسته  به ارشاد اسلامي منتشر نمود. همچنين
مجموعه ي « طوفان در پرانتز » را به  صورت نثر سرود.
در سال 1368 «مثل چشمه ،مثل رود » را براي نوجوانان سرود.
در سال 1369 دو دفتر « تنفس صبح » و «در كوچه ي آفتاب »
 را توسط انتشارات سروش منتشر كرد.
در سال 1370 مجموعه ي « بي بال پريدن » را آفريد.
« آينه هاي ناگهان » تحول كيفي و كمي اشعار امين پور را بازتاب            مي دهد.اين اشعار نشان از تفكر و انديشه اي مي دهد كه در ساختاري نو عرضه مي شود و او را به عنوان شاعري تاثير گذار در طيف هنرمندان پيشرو انقلاب تثبيت مي كند.
در اواسط سال 1370 « آينه هاي ناگهان 2 » را منتشر كرد كه حاوي اشعاري بود كه بعد ها در كتاب هاي درسي به عنوان نمونه هايي از شعر هاي موفق نسل انقلاب آمد.
در سال 1375 «به قول پرستو » را خلق كرد.
در سال 1378 انتشارات مرواريد گزيده ي اشعار او را در كنار اشعار شاملو ، فروغ فرخزاد ، نيما و ديگر شاعران به چاپ رساند.
در سال 1381  انتشارات مرواريد اثر «گل ها همه آفتابگردانند » را منتشر كرد كه چندين بار چاپ شد و در سال 1386 هم « دستور زبان عشق » را از اين شاعر منتشر كرد كه كليه ي اين كتاب ها بعد از مدت كمي ناياب گرديدند.
در سال 1383 « سنت و نو آوري  در شعر معاصر» را  به چاپ رساند.
در سال 1385 « شعر كودكي » را سرود.


دردهاي من
جامه نيستند
تا ز تن در آورم
چامه و چكامه نيستند
تا به رشته ي سخن در آورم
نعره نيستند
تا ز ناي جان بر آورم
دردهاي من نگفتني
دردهاي من نهفتني است
دردهاي من گر چه مثل دردهاي مردم زمانه نيست،
درد مردم زمانه است
مردمي كه چين پوستينشان
مردمي  كه رنگ روي آستينشان ،  مردمي  كه  نامهايشان ،  جلد  كهنه ي      شناسنامه يشان ، درد  مي كند.
انحناي روح من، شانه هاي خسته ي غرور من ،  تكيه گاه بي پناهي دلم شكسته است.
كتف  گريه هاي  بي بهانه ام ، بازوان حس شاعرانه ام ، زخم خورده است.
دردهاي پوستي كجا ؟ درد دوستي كجا ؟
اين سماجت عجيب ، پافشاري درد هاست.
درد هاي آشنا ، دردهاي بومي غريب.
درد هاي خانگي ، دردهاي كهنه ي لجوج.









د- ويژگي هاي شعري :
-------------------
قالب هاي شعر مورد علاقه ي امين پور عبارتند از : چهار پاره ، غزل ، دو بيتي ، قالب نيمايي و مثنوي .
او شاعري نكته پرداز و باريك بين است كه ظرافت ها را با آرايه هاي كلامي بكار  مي گيرد.
موضوعات مورد علاقه ي او عام و متعلق به نوجوانان و مردم است و تازگي و طراوت خوبي دارند. او بيشتر توجه خود را به نوجوانان معطوف داشته ولي در شعر كودكان كمتر مكث و توقف دارد.
غنچه با دل گرفته گفت :
زندگي
لب ز خنده بستن است
گوشه اي درون خود نشستن است
گل به خنده گفت
زندگي شكفتن است                                      
با زبان سبز راز گفتن است
گفتگوي غنچه و گل از درون باغچه باز هم به گوش مي رسد
تو چه فكر مي كني
كدام يك درست گفته اند
من فكر مي كنم گل به راز زندگي اشاره كرده است
هر چه باشد او گل است
گل يكي دو پيرهن بيشتر ز غنچه پاره كرده است !

ه- نمونه ي شعر :
---------------------------
ضيافت
شبي دارم چراغاني ،شبي تابيدني امشب
                                                           دلــــــــي نيلوفري دارم ، پري باليدني امشب
شبي ديگر ،شبي شب تر ،شبي از روز روشن تر
                                                        شبي پر  تـــــاب و تب دارم ، تبي تابيدني امشب
نه در خوابم ، نه بيدارم ، سرا پا چشم ديدارم
                                                          كـــــه مي آيد به ديدارم ، ز ني  ناديدني امشب
مشام شب پر از بوي خوش محبوبه هاي شب
                                                            شبي شبدر ، شبي شب بو ، شبي بوييدني امشب
زني با رقص آتش باد ، از اين ويرانه  خـاك آباد
                                                           مي آيد گرد بـــاد آسا ، به خود پيجيدني امشب

                      
                  زني با مويي از شب ،  شب تر و رويي ز شبنم تر
                   ميان خواب و بيداري ، چو رؤيا ديدني امشب

روز مبادا ( تقديم به امام زمان )
وقتي تو نيستي
نه هست هاي ما
چونان كه بايدند                                                  
نه بايد ها...
مثل هميشه آخر حرفم
و حرف آخرم را                                                                                
با بغض مي خورم
عمري است
لبخند هاي لاغر خود را
در دل ذخيره مي كنم
باشد براي روز مبادا
اما...
در صفحه هاي تقويم
روزي به نام روز مبادا نيست
آن روز هر چه باشد
روزي شبيه ديروز
روزي شبيه فردا
روزي درست مثل همين روز هاي ماست

اما كسي چه مي داند؟                                               
شايد
امروز نيز روز مبادا باشد!
وقتي تو نيستي
نه هست هاي ما
چونان كه بايدند
نه بايد ها ...
هر روز بي تو
روز مباداست

عاشقانه :
بگذار بعد از اين
تنها
پيشاني تو را بسرايم
حرفي است عاميانه كه مي گويند:
تقدير هر كسي را
 از پيش ، روي لوح جبينش نوشته اند
بگذار عاميانه بينديشم
پيشاني تو شاهد اين راز است
 بر روي آن خطوط موازي
زخم تو نكته اي است كه بايد خواند
در امتداد پرواز
زخم تو مثل نقطه ي آغاز است
بگذار عاشقانه بگويم
بر صفحه ي جبين تو
آن نقطه
آن خطوط موازي است
كه سرنوشت قوم مرا شكل مي دهد.

ميهماني :

طلـــــــــوع مي كند آن آفتاب پنهاني           ز سمت مشرق جغرافياي عرفاني
دوباره پلك دلم مي پرد ، نشانة چيست؟        شنيده ام كه مي آيد ، كسي به مهماني
كسي كه سبز تر است از هزار بار بهار       كسي ، شگفت كسي ، آن چنان كه مي داني
كسي كه نقطة آغاز هر چه پرواز است            تويي كه در سفر عشق خط پاياني
تويي بهانة آن ابــــرها كه مي گريند          بيا كه صاف شود اين هواي باراني
تو از حوالي اقليم هر كجا آباد                     بيا كه مي رود اين شهر رو به ويراني
                     كنار نام تو لنگر گرفت كشتي عشق
                     بيا كه ياد تو آرامشي است طوفاني

        ******************************* 
كوچه هاي كوفه :

اين جزر و مد چيست كه تا ماه مي رود؟       درياي درد كيست كه در چاه مي رود؟
اين سان كه چرخ مي گذرد بر مدار شوم        بيم خسوف و تيرگي مــــاه مي رود
گويي كه چرخ بوي خطر را شنيده است       يك لحظه مكث كرده ، به اكراه مي رود
آبستن عزاي عظيمي است كاين چنين         آسيمه سر  نسيم سحر گاه مي رود
امشب فرو فتاده مگر مــاه از آسمان          با آفتاب روي زمين را مي رود ؟
در كوچه هاي كوفه صداي عبور كيست؟   گويا دلي به مقصد دلخواه مي رود.
                                   دارد سـر شـــكافتن فــرق آفتاب
                                  آن سايه اي كه در دل شب راه مي رود
 ************************************************
به كه بايد گفت ؟
كشت تقدير تو ما ، به كه بايد گفت ؟     مردم از درد خدا را ، به كه بايد گفت ؟
سرنوشتم اگر اين است كه من مي بينم   حكم تغيير قضا را به كه بايد گفت ؟
آي خط خوردگي صفحه ي پيشاني        اين همه خط خطا را به كه بايد گفت؟
مو به مو حادثه باريد به هر بندم             تير باران بلا را به كه بايد گفت ؟
هر نفس آهي و هر آينه اشكي شد         وضع اين اب و هوا را به كه بايد گفت ؟
هر دمي دردي و هر ثانيه سالي بود          شرح اين ثانيه ها را به كه بايد گفت ؟

*********************************************
 عهد آدم

من از عهد آدم تو را دوست دارم         از آغاز  عالم تو را دوست دارم
چه شبها من و آسمان تا دم صبح         سروديم نم نم : تو را دوست دارم

نه خطي ، نه خالي ،نه خواب و خيالي
من اي حس مبهم تو را دوست دارم

ســـلامي صميمي تر از غم نديدم
به اندازه ي غم تو را دوست دارم



بيا تا صدا از دل سنگ خيزد        بگوييم با هم : تو را دوست دارم
             جهان يك دهـــان شد هم آواز با ما :
             تو را دوست دارم ، تو را دوست دارم

****************************************

آخرين تصوير :

سورة چشم خرابت حكم تحريم شراب
سفر تكوين نگاهت ، مژدة اهل كتاب

روز وشب در چشم تو ، تصوير موعود من است
گرگ و ميش از چشمة جشم تو مي نوشد آب

شهر شب با داغ ياد تو چراغان شد ولي      حاليا در سوگ چشمت حال آبادي خراب
صبح خون مي ريخت از پرهاي بالش چون كه شب
                                                    آخرين تصوير پرواز تو را ديدم به خواب
در نگاهت نقطة ابهام گنگي بود خاك           ذره بين كوچكي در دستهايت آفتاب
                   پرسشي دارم زتو ، آن سوي اين ديوار چيست ؟
                  اي سؤال روشن مــــا را نگاه تــــــــو جواب.




ه‌-              منابع :
--------------------
-        گلها همه آفتابگردانند . مجموعه ي شعر .  انتشارات مرواريد  چاپ هشتم سال 1386
-        رشد جوان سال چهردهم شماره 5 ص24  از انتشارات آموزش و پرورش
-        رشد معلم  سال نوزدهم شماره 3 ص 27  از انتشارات وزارت آموزش و پرورش
-        روزنامه كيهان 13/8/86 ص10
-        روزنامه ي كارون شماره 1373


روحش شاد و يا



هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر